Per-Anch
Door
drs. Hendrikje Nouwens
Per-Anch
Door
drs. Hendrikje Nouwens
HET OUDE EGYPTE
"Egypte is voor alles, de bakermat van het monumentale. Het land aan de Nijl bezit
een reeks beeldhouwwerken, tempels, piramiden en rotsgraven van zulk een afmeting
dat de rest van de cultuurwerken -naar omvang daarbij vergeleken- gevoeglijk opgeborgen
kan worden in een kinderbouwdoos"
Zo schreef Bertus Aafjes in een van zijn reisverhalen (Morgen bloeien de abrikozen
en andere verhalen uit Egypte, Meulenhoff, Amsterdam, 1988).
De oud-Egyptische beschaving, die meer dan drie millennia langs de Nijl heeft gebloeid,
heeft sinds haar herontdekking in de negentiende eeuw velen in verwondering gebracht.
Behalve monumentale bouwwerken als de piramides van Gizeh of de tempelcomplexen van
Karnak lieten de oude Egyptenaren het nageslacht prachtig beschilderde mummiekisten
en indrukwekkende religieuze teksten op papyrus na.
Ook de tijdloze schoonheid van beeldhouwwerken van farao's als Chefren en Ramses
II en de schitterende kunstvoorwerpen uit het graf van Toetanchamon hebben ervoor
gezorgd dat de oud-Egyptische beschaving tot op de dag van vandaag voortleeft.
PER-ANCH
Per-Anch, het Levenshuis, verzorgt ieder jaar een groot aantal egyptologische activiteiten
voor volwassenen en kinderen, zoals cursussen, lezingen, schoolprojecten, reizen
en rondleidingen in musea met een Egyptische collectie.
In het oude Egypte was het per-anch een instituut dat verbonden was aan een tempel.
In het levenshuis leerden priesters heilige teksten lezen en kopiëren. Bovendien
werden ze er onderwezen in verschillende wetenschappen, zoals theologie, geografie,
astronomie, geometrie en geneeskunde. De levenshuizen, die op verschillende plaatsen
in Egypte gevestigd waren, kunnen dan ook als de wieg van de wetenschap worden beschouwd
en vormden belangrijke instituten voor kennisoverdracht.
De cursussen, lezingen, schoolprojecten, reizen en rondleidingen van Per-Anch worden
verzorgd door drs. Hendrikje Nouwens (1968). Hendrikje Nouwens studeerde af in de
egyptologie (1994) en archeologie (1995) aan de Rijksuniversiteit te Leiden en voltooide
in 2000 ook een eerstegraads opleiding orthopedagogiek in Tilburg, met als specialisatie
de begeleiding van hoogbegaafde kinderen. In 1999 begon Hendrikje het instituut Per-Anch
dat in de loop der jaren uitgroeide tot een uniek bedrijf.
Hendrikje werkte als registrator en co-director mee aan verschillende internationale
opgravingsprojecten in Egypte. Zo was ze van 1997 tot 2001 betrokken bij de opgravingswerkzaamheden
in Berenike, aan de kust van de Rode Zee, waar door een internationaal team van archeologen
een Grieks-Romeinse handelshaven werd opgegraven. Van 2000 tot 2008 werkte Hendrikje
Nouwens bij het Memphis-project van de Egypt Exploration Society: een technologische
opgraving, waarbij het productieproces van oud-Egyptisch glas en faience werd onderzocht.
In 2002-2003 was ze co-director van de Nederlands-Amerikaanse opgraving in Sikait,
in de oostelijke woestijn van Egypte. Hier werden de gebouwen van een voormalige
mijnnederzetting blootgelegd. In 2003 was Hendrikje met een Engels team van archeologen
werkzaam in Amarna, in Midden-Egypte, waar de graafwerkzaamheden veel nieuwe voorwerpen
van faience opleverden. Vanaf 2009 werkte ze mee aan een ander Engels opgravingsproject,
in Sakkara. Hier werd een ondergrondse begraafplaats onderzocht waar de Egyptenaren
tussen de 8 en 10 miljoen hondenmummies begroeven.
Daarnaast leverde Hendrikje Nouwens op het educatieve vlak een bijdrage aan verschillende
tentoonstellingen, zoals de tentoonstelling over de kleding van farao Toetanchamon
(Leiden, 2000) en een tentoonstelling in het Wereldmuseum te Rotterdam over de Ababda-nomaden
in het zuiden van Egypte (2002-2003). Bovendien werkte ze mee aan de vertaling van
de reeks internationale bestsellers van de Franse auteur Christian Jacq (Ramses II,
De Lichtsteen, De Rechter van Egypte en De Zwarte Farao). Verder schreef ze een kinderboek
over Toetanchamon, dat in 2000 in Nederland uitkwam en in 2007 in een Engelse vertaling
werd uitgegeven bij de British Museum Press in Londen (Tutankhamun, the Ultimate
Activity Book). In 2008 kwam bij de American University Press in Cairo een volgend
boek uit, The Red Land, over de oostelijke woestijn, dat ze samen met Steven Sidebotham
schreef en waarvoor Martin Hense de illustraties verzorgde.
Alle afbeeldingen en foto’s copyright © Hendrikje Nouwens/Martin Hense