CURSUSSEN VOOR VOLWASSENEN     CURSUSSEN VOOR KINDEREN     LEZINGEN     RONDLEIDINGEN     REIZEN     SCHOOLPROJECTEN     PUBLICATIES     ARCHEOLOGISCH ONDERZOEK

 

 

Lezingen

 

DE GROTE SFINX VAN GIZEH

De sfinx behoort tot de mythische schepselen, die altijd tot de verbeelding gesproken hebben. Het betreft hier een hybride (samengesteld) wezen met het lichaam van een leeuw en, in de meeste gevallen, het hoofd van een mens. De meest bekende sfinx is de zogenaamde grote sfinx van Gizeh. Deze sfinx, gelegen op het plateau bij de drie piramidecomplexen van Cheops, Chefren en Mykerinos uit de 4e dynastie, is wellicht een van de  meest indrukwekkende beelden die de oude Egyptenaren ooit maakten.

 

In deze lezing staat de grote sfinx van Gizeh centraal. De sfinx, die grotendeels vervaardigd werd  uit de zachtgele, mergelachtige kalksteen van het Gizeh-plateau, vormt een uniek monument in de Egyptische kunstgeschiedenis dat door de eeuwen heen de fantasie van vele toeristen, kunstenaars en kunstliefhebbers, maar ook van esoterische wetenschappers, sommige archeologen en geologen prikkelde.

 

De moderne Egyptenaren noemen de sfinx bij Gizeh wel ‘Aboe el Hul’ (‘vader der verschrikking’). Het gaat dan ook om een monsterachtig groot beeld: de leeuw heeft een lichaam van 73 meter lengte en is 20 meter hoog; het gezicht van de sfinx is meer dan 4 meter breed. Toch is het tegenwoordig niet zo gemakkelijk te achterhalen hoe de sfinx er oorspronkelijk uitzag. Zo werd de sfinx in de loop der tijd verschillende keren gerestaureerd, waardoor het aanzien van het beeldhouwwerk veranderde. Bovendien was het monument in het verleden regelmatig het doelwit van verschillende aanvallen.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

.

 

 

 

 

 

 

Behalve het uiterlijk van de grote sfinx, roept het beeld ook andere intrigerende vragen op. Zo zijn er op de sfinx geen inscripties aangebracht, waardoor er tot op de dag van vandaag  gespeculeerd wordt over de ouderdom van dit unieke monument. De meeste wetenschappers zijn van mening dat de sfinx dateert uit de regeringsperiode van Cheops (2551-2518 voor Christus), Djedefre (2528-2520 voor Christus) of Chefren (2520-2494 voor Christus). Anderen zijn echter van mening dat het toeval is dat de sfinx zich te midden van de piramides van Gizeh bevindt. Zij beweren dat de sfinx het werk is van een extreem oude beschaving die voor het verschijnen van de piramides al ten onderging; de aanhangers van deze theorie zijn er dus van overtuigd dat de sfinx veel ouder is dan de piramides en misschien al wel rond 10.000 jaar voor Christus werd uitgehouwen.

 

 

Een andere vraag is waartoe het beeld eigenlijk diende. De grote sfinx van Gizeh kent namelijk een lange geschiedenis, die zich van zijn ontstaan uitstrekt tot het einde van de klassieke oudheid. De sfinx kreeg in zijn eeuwenoude bestaan echter steeds nieuwe rollen toebedeeld; zijn betekenis werd voortdurend opnieuw geïnterpreteerd, waardoor ook zijn functie en naam aan veranderingen onderhevig was. Was de sfinx een bewaker van de piramides of verbergt het beeld de zogenaamde ‘Zaal der Archieven’, waarin alle kennis van de wereld verzameld zou zijn?

 

In deze lezing onderzoekt u bovenstaande vragen en wordt getracht, aan de hand van interessant beeldmateriaal, de geschiedenis en het mysterie van de sfinx te ontrafelen.